Αλγεινή σύμπτωση. Αυτές τις δύσκολες, πικρές μέρες, που η πατρίδα ταλανίζεται από εκβιαστικά διλήμματα, καταστροφικές ανατροπές, την πιο αδυσώπητη πενία, ολόκληρη η βόρεια Ελλάδα, ιδιαίτερα η δυτική Μακεδονία, και περισσότερο ακόμη η πολύπαθη περιοχή Φλωρίνης-Πρεσπών είναι «βυθισμένη» κυριολεκτικά στο χιόνι. Και μέσα στα προβλήματα της καθημερινότητας, την ολισθηρότητα των δρόμων, την αδυναμία μετακίνησης, την αδυναμία να θερμάνει επαρκώς κανείς το σπίτι του, εμφανίζεται η πιο σκληρή συνέπεια, η αδυναμία να ζεστάνει κανείς την καρδιά του..
Όταν πριν τις γιορτές ξεκίνησε η χιονόπτωση, εκείνο που μου έκανε ιδιαίτερη εντύπωση ως «ξένη» στην πόλη της Φλώρινας, ήταν η προθυμία με την οποία οι άγνωστοι ιδιοκτήτες αυτοκινήτων, που δυσκολεύονταν και οι ίδιοι να «ξεμπλοκάρουν» τα αυτοκίνητά τους, έτειναν «χεῖρα βοηθείας» στον ομοιοπαθή σύζυγό μου με σκούπες, φτυάρια, και όποιον τρόπο μπορούσαν, για να «ξεκολλήσει» το αυτοκίνητό του από τον πάγο. Ίσως γι’ αυτό δεν μπορώ να καταλάβω τώρα την ευκολία με την οποία οι πολίτες στρέφονται ο ένας εναντίον του άλλου για τα παρεπόμενα της κακοκαιρίας.
Η πιο δυσμενής συνέπεια της συνεχούς και αδιάπτωτης χιονόπτωσης . το κλείσιμο των σχολείων. Μετά από τόσες χαμένες εβδομάδες μαθημάτων είναι πλέον σχεδόν βέβαιο πως ούτε και οι μαθητές δε χαίρονται πλέον. Οι «αγανακτισμένοι» (σημειολογικά ενδιαφέρουσα λέξη) γονείς, πολλοί από τους οποίους φέρουν ἂγαν το ἂχθος της επιβίωσης των οικογενειών τους και δεν έχουν καν πού ν’ αφήσουν τα παιδιά τους, βρίσκουν ως εύκολο στόχο τους εκπαιδευτικούς «τους τεμπέληδες, τους αδιάφορους, τους χαραμοφάηδες» και δεν ξέρω ως που φτάνει το υβρεολόγιο. Έπειτα παίρνουν τηλέφωνο στους δημάρχους, στην περιφερειάρχη, στην υπουργό (!). Οι προϊστάμενοι αποφασίζουν ότι «πρέπει να διακοπούν επιτέλους οι παρατεταμένες διακοπές» και ανακοινώνεται με επισημότητα η επανέναρξη των μαθημάτων. Όμως, δεν λαμβάνεται υπόψη μια βασική παράμετρος: δε βρισκόμαστε στην Ελβετία, αλλά σε μια φτωχή μικρή χώρα του ευρωπαϊκού νότου που βρίσκεται στη δίνη της πιο μεγάλης κρίσης της πρόσφατης ιστορίας της.
Ανοίγουν λοιπόν τα σχολεία το πρωί, για να κλείσουν λίγο αργότερα, λόγω χαλασμένων καυστήρων, έλλειψης θέρμανσης, αδυναμίας προσέλευσης των μαθητών.. Στους δήμους δεν υπάρχει προσωπικό για να καθαριστούν οι σχολικές αυλές είτε να συντηρηθούν οι λέβητες, δεν υπάρχουν χρήματα για να αγοραστούν καύσιμα, τα σχολικά λεωφορεία ακινητοποιούνται λόγω παγετού και πάει λέγοντας.
Κι ενώ όλα αυτά θα έπρεπε να μας φέρνουν πιο κοντά, να χαλυβδώνουν την αποφασιστικότητά μας να αγωνιστούμε και να ενισχύουν την αλληλεγγύη μας (όλων των εμπλεκομένων, τοπικής αυτοδιοίκησης, γονέων, μαθητών, εκπαιδευτικών), μόνο η χαιρεκακία και η μικροψυχία εμφανίζονται στο.. μεγαλείο τους.
Τη Δευτέρα 6. 2. 2012 το σχολείο του Λαιμού άνοιξε. Τα μαθήματα διεξήχθησαν κανονικά. Οι εκπαιδευτικοί όμως κινδύνευσαν στους παγωμένους δρόμους (δεν υπάρχει πια ούτε ένα τσουβάλι αλάτι στο δήμο, μας ενημέρωσε ο υπεύθυνος). «Είναι προκλητικό να κλείνουν τα σχολεία κι εσείς να εμφανίζεστε στις καφετέριες» ακούμε. Τι πρέπει να γίνει λοιπόν; Να τραυματιστεί κάποιος σοβαρά, να σκοτωθεί ίσως, για να του αποδοθούν εύσημα ευσυνειδησίας; Ένα αυτοκίνητο που μετέφερε συναδέλφους εξώκειλε στα χιόνια. Ο διευθυντής και ένας Πρεσπιώτης συνάδελφος έσπευσαν στην περιοχή, σε μια από τις επικίνδυνες στροφές της Βίγλας, για να το σύρουν με ιμάντες. Μόνο η θεία πρόνοια απέτρεψε τα χειρότερα. Ποιος νοιάστηκε όμως; Το μεσημέρι της Πέμπτης 9. 2. 2012 βγήκε ανακοίνωση: «τα σχολεία ανοιχτά κανονικά από τις 8.10». Μαγνητοσκοπήσαμε την επικίνδυνη διαδρομή της Παρασκευής 10. 2. 2012 Φλώρινα-Πρέσπες. Επτά με οκτώ το πρωί δεν υπήρχε στο δρόμο ούτε εκχιονιστικό μηχάνημα, ούτε «αλατιέρα», ούτε αστυνομικό ούτε στρατιωτικό όχημα. Μόνο οι εκπαιδευτικοί στο δρόμο! Συνάδελφοι που ξεκίνησαν από την Κοζάνη κι έρχονταν από το δρόμο της Καστοριάς έφτασαν μέχρι την Κορομηλιά και εκεί τους «γύρισαν» αστυνομικοί. Εμείς, διανύοντας τις φοβερές στροφές της Βίγλας αισθανθήκαμε πολλές φορές να ολισθαίνουμε και μια φορά κάναμε ολόκληρη περιστροφή στον παγωμένο δρόμο.
Λίγα χιλιόμετρα πριν από το Λαιμό, ο οδηγός του σχολικού λεωφορείου τηλεφωνεί στο διευθυντή για να ενημερώσει ότι αυτό «δίπλωσε» στην Καλλιθέα και δεν μπορεί να μεταφέρει τα παιδιά, ενώ φτάνοντας πια στο σχολείο πληροφορηθήκαμε ότι «τα σχολεία του δήμου Πρεσπών θα παραμείνουν κλειστά και σήμερα Παρασκευή».
Στο μεταξύ «ἐπιπίπτει χιών ἂπλετος», όπως έγραφε και ο Ξενοφών στην Κύρου Ανάβαση, χωρίς να διαφαίνεται αλλαγή σκηνικού. Στο μεταξύ εκτός από το χιόνι πυκνώνουν και οι έγνοιες μεταξύ των συναδέλφων και των μαθητών, η ανησυχία για το πώς θα «βγει» η ύλη των Πανελληνίων, πώς θα μπει μια τάξη στην αταξία, πώς θα επανέλθουμε στα καθ’ ἡμᾶς. Αντί όμως να υπάρξει ανασύνταξη δυνάμεων και εξεύρεση της καλύτερης δυνατής λύσης για την αναπλήρωση των χαμένων μαθημάτων, επικρατεί «ακρισία και χάος». Μετάθεση ευθυνών, βεβιασμένες αποφάσεις, επίδειξη πνεύματος («πρόβλημά σας κύριοι και κυρίες εκπαιδευτικοί η παγωμένη διαδρομή Φλώρινα-Πρέσπες, ας μένατε εκεί που υπηρετείτε»-μόνο που μερικοί υπηρετούν και σε σχολεία της Φλώρινας και στο Γυμνάσιο Μελίτης. Πού είναι λοιπόν η «έδρα» τους;).
Κι όμως...υπάρχει οδός διαφυγής, απλά χρειάζεται συνεργασία-ομοψυχία-ομόνοια, όλα αυτά που χρειάζεται και η πατρίδα σε τούτες τις δύσκολες ώρες. Είμαστε διατεθειμένοι να προχωρήσουμε ενωμένοι ή θα χαθούμε μέσα στη μεμψιμοιρία και τις αλληλοκατηγορίες; Θα τολμήσουμε να ανασκουμπωθούμε και να αντιμετωπίσουμε την κατάσταση, όπως ο Ξενοφών «ἐτόλμησε» να σηκωθεί μέσα από την παγωμένη σκηνή του και να κόψει ξύλα για να ζεσταθεί μαζί με τους στρατιώτες του στο συγκεκριμένο χωρίο της Κύρου Ανάβασης (4.4. 11); Ὀψόμεθα!